In de avond runt Rutger de Jong zijn koeriersdienst Vince. Delivery die hij 3 jaar geleden in Den Haag startte als logistieke schakel tussen restaurants en hun thuis-etende gasten. Voor Schuldhulpmaatje Den Haag is deze jonge ondernemer vrijwillig in de weer om mensen met schulden op het goede spoor te krijgen.
Rutger de Jong: “Met mijn bedrijf bedien ik de zakelijke markt die net als ik let op duurzaamheid. Het uit handen nemen en zelf verantwoordelijk kunnen zijn in iets waar je goed in bent, past heel erg bij mij.” Maatschappelijke betrokkenheid en kansen bieden zijn de rode draad, zowel in Rutgers’ functie als baas van een ploeg jonge medewerkers, als in de rol van schuldhulpmaatje.
Nauwgezet
“Ik was altijd wel goed met taal en tekst. Na mijn studie Communicatiewetenschap aan de Universiteit Twente heb ik enkele salesfuncties gedaan en was ik accountmanager van een start-up. Via Amsterdam ben ik in Den Haag terecht gekomen en kwam hier begin 2018 in aanraking met SHM.” Rutgers’ betrokkenheid bij mensen met schulden was ontstaan via een familielid dat hij goed heeft kunnen helpen. “Ik merkte dat ik er plezier uit haalde om voor iemand zijn financiële situatie weer op orde te krijgen. Van mezelf ben ik tamelijk nauwgezet, met abonnementen en zo. Dan voel je je snel geroepen om te helpen, plus ik heb in het verleden veel vrijwilligerswerk gedaan met kinderkampen.”
Taalproblemen
Zijn eerste hulpvrager die Rutger als schuldhulpmaatje toegewezen kreeg, was een Ghanese man. “Niet lang nadat ik de cursus had afgerond, kreeg ik te horen dat deze persoon bij SHM was aangemeld vanwege forse financiële schulden. Samen met James van Velzen ben ik toen voor een kennismaking naar deze meneer op huisbezoek gegaan. Tijdens het vriendelijke ontvangst werd al direct duidelijk dat er problemen met de taal waren, want de man sprak geen Nederlands en gebrekkig Engels. Hij was vrijgesteld van de taalplicht die onderdeel is van de inburgeringscursus. Toen we dieper in zijn situatie doken bleek de man een huisgenoot te hebben, waardoor een deel van de schulden te verklaren waren. Zo waren er toeslagen van de belasting ten onrechte verkregen, lagen er verkeersboetes en waren er auto’s op zijn naam gesteld. Deze man was duidelijk te goed van vertrouwen geweest en daardoor ongemerkt in de problemen geraakt.”
Intensief
Voor Rutger was dit een uitdagende klus omdat er niet alleen veel schulden bij verschillende partijen waren, ook dreigde er uitzetting uit huis. “In de cursus was me als belangrijke les geleerd: ga op je handen zitten. Je bent er om de hulpvrager zelf in staat te stellen uit de problemen te komen. Deze man begreep totaal niet wat er aan de hand was. Mij was wel duidelijk: hier moet je in de actie-modus komen, dus snel over naar de pragmatische stand. Er was veel te doen, er moest veel gebeuren; inzicht in de schulden, traject naar de schuldhulpverlening. Ik ben direct gaan bellen. Dat betekent dus lang in de wacht staan. En elke twee weken bij hem afspreken. Er is zo een intensief contact ontstaan.”
Oplossing
Wat Rutger positief heeft ervaren is dat de schuldeisers open stonden voor het verhaal van de man en welwillend waren om tot een oplossing te komen. “Met mijn sales-achtergrond ben ik gewend aan koude acquisitie. Ik zie het als een uitdaging en haal plezier uit de gesprekken met organisaties als de belasting, Dunea, Eneco of een woningbouwcorporatie. Een paar 1000 euro achterstand is niet iets waar ze van opkijken, zo lijkt het. Voor iemand met schulden kan dat een drempel zijn om aan de bel te trekken, omdat je je schaamt. Maar als je erover in contact gaat, dan speelt het ‘schuldig zijn’ niet. Natuurlijk is het ieders eigen verantwoordelijkheid, toch ik zie het ook als een uitdagende situatie in hoeverre je iemand bij de hand neemt om te voorkomen dat hij in de problemen raakt. Waar houdt het verbieden of verplichten om iets te doen of te laten op?”
Bijna een jaar later kan Rutger terugkijken op een succesvol verlopen traject. “De man valt onder budgetbeheer, maar is niet zelfstandig in staat om financieel stabiel te blijven. Er is werk gevonden dat beter betaalt. Alleen is de taalachterstand wel iets om je zorgen om te maken. Het kunnen lezen en begrijpen van de taal is belangrijk om te weten wat er eventueel boven je hoofd hangt; welke gevolgen het kan hebben als je regels van de overheid niet naleeft. Of wanneer er veranderingen zijn die je moet melden omdat je inkomen daarmee samenhangt. Tijdens het hulptraject stuurde de man mij op een gegeven moment alle mail maar door. Ook de reclameaanbiedingen van Eneco. In ieder geval bleven er geen enveloppen meer ongeopend liggen.”
Zelfredzaamheid
Wat Rutger als tip wil meegeven is om bij de intake goed na te denken of je de hulpvrager kan bieden wat er nodig is. “In mijn geval speelde de taalachterstand van de hulpvrager een cruciale rol. Dat was al bij het eerste contact duidelijk. Om de zelfredzaamheid van iemand die het Nederlands niet machtig is op peil te krijgen, zal je ook aan dat stuk moeten werken. Voor deze Ghanese man hebben we een weg gevonden richting de welzijnsorganisaties Mooi en Mee. Die zullen de verdere begeleiding op zich nemen.”