Maatje kreeg donornier van een vriendin
“Dertien jaar geleden raakte ik steeds meer vermoeid. Mijn concentratie nam af. Toen begon voor mij een zwaar, jarenlang traject van ziekenhuisopnames, strenge dieetvoorschriften, medicatie en nierdialyse totdat ik uiteindelijk, drie jaar geleden, voor een niertransplantatie in aanmerking kwam”. Door een erfelijke nierziekte kwam zijn leven tot stilstand. Dat hij nog leeft, heeft Rob Batelaan te danken aan een vriendin die haar nier aan hem doneerde. Er was 50% kans dat zich bij hem cystenieren, ook wel ADPKD genoemd, zouden ontwikkelen, net zoals bij zijn vader het geval was geweest.
Rob Batelaan (52 jaar) voerde jarenlang een intense, dagelijkse strijd om lichamelijk gezond te worden. Nu is hij fitter dan ooit. Hij startte dit jaar met vrijwilligerswerk bij SchuldHulpMaatje. Hij hielp zijn eerste hulpvrager, die zijn impulsaankopen niet kon bedwingen, aan een streng financieel dieet. Welke levenslessen gebruikte hij bij zijn eerste schuldhulptraject? Zitten er overeenkomsten in de strijd om lichamelijk fit te worden en om financieel fit te worden?
Maatje krijgt donornier
Rob: “Deze vriendin had mij ooit beloofd om donor te willen zijn, mocht het zover komen. Dan nog duurt het een hele tijd voordat de transplantatie daadwerkelijk uitgevoerd wordt. Daar gaat een lang traject aan vooraf waarbij de donor zelf het initiatief moet nemen om zich bij het ziekenhuis aan te melden. In mijn geval bij het LUMC. Via gesprekken met het maatschappelijk werk willen ze dan wel eerst vaststellen dat de donor dit uit vrije wil doet. Iemand moet wel 100% achter zijn besluit staan. Pas als dat zo is, wordt er een medische procedure gestart. Na drie maanden kregen mijn donor en ik groen licht hiervoor. Daarna begon het wachten wat opnieuw 11 maanden zou duren. Ondertussen waren mijn nierfuncties nog minder dan 20%.”
Streng levenspatroon
Er brak voor Rob een periode aan van nog grotere vermoeidheid: veel slapen, nauwelijks ver kunnen lopen en de dialysekaters. Alleen met een streng dieet van weinig zout, eiwitten en veel drinken kon Rob de periode van 11 maanden tot aan de levensreddende operatie overbruggen. Voorafgaand aan de transplantatie bestond zijn leven uit wekelijks meerdere behandelingen middels hemodialyse. “Tussen het verwijderen van mijn eigen nieren en de transplantatie heb ik twee maanden gedialyseerd. Drie keer per week werd ik via een halskatheter aangesloten op een kunstnier die mijn bloed zuiverde van afvalstoffen. Per keer duurde dat vier uur.”
Dialysekater
Dialyse verwijdert afvalstoffen en overtollig vocht uit je lichaam. Je verwacht misschien dat je je daarna beter voelt. Maar veel mensen voelen zich vlak na de dialyse juist zieker dan ervoor. Dat heet een dialysekater.
Nieuw leven
Zo moest Rob op een gegeven moment ook stoppen met werken. “Ik deed financieel administratief werk tot 2013. Tot aan de transplantatie in 2017 deed ik nog vrijwilligerswerk. Nadat ik volledig was afgekeurd ben ik als vrijwilliger aan de slag gegaan voor een patiëntenvereniging, een vereniging van huiseigenaren en bij Wandelnet. Bij die laatste organisatie deed ik redactiewerkzaamheden voor de nieuwsbrief.” Met zijn nieuwe donornier begon Rob aan een nieuw leven. “Ik voel me fysiek goed en eigenlijk was dat al direct nadat de nieuwe nier was geplaatst.”
Begeleiding in beheersing
Nadat Rob in contact kwam met SchuldHulpMaatje heeft hij dit jaar zijn eerste hulpvrager met succes kunnen begeleiden. “Ik werd gekoppeld aan een persoon die door impulsieve, onbeheersbare aankopen in financiële moeilijkheden was gekomen. Deze man had niet zozeer schulden maar kon zich niet beheersen. Als hij naar winkels ging, dan kocht hij zomaar voor een paar honderd euro aan kleding. Terwijl hij dat eigenlijk niet nodig had. Maar het kon net zo goed gaan om energiedrankjes of meerdere pizza’s tegelijk, als hij geen zin had om te koken. In het begin bezocht ik hem wekelijks, toen eens per twee weken. En toen in maart de corona-epidemie uitbrak zijn we overgestapt op telefonisch contact.”
Bewustwording
Vanwege zijn kwetsbare gezondheid moest Rob de begeleiding van de hulpvrager op een andere manier organiseren en is dat toen per telefoon gaan doen. Desondanks wist hij door de gesprekken de man zover te krijgen dat hij weer de baas werd over zijn aankoopgedrag. “Soms, als hij geen zin had om te praten, liet ik hem maar begaan. Bewustwording, daar ging het om en samen een nieuwe structuur ontdekken die voor hem zou werken. Bijvoorbeeld door zijn uitgavenpatroon te plannen, of te zorgen dat er voor meer dagen eten in huis was. Vervangende keuzes aanbieden, maar wel keuzes waar hij uit zichzelf mee kwam.”
Lichamelijk en financieel fit
Omdat Rob tamelijk open is over zijn eigen verleden, kon hij zijn ervaring ook gebruiken in de gesprekken met zijn hulpvrager. Over zijn eigen strenge leefregels waaraan hij zich moet houden, of de dagelijkse hoeveelheid medicijnen die Rob volgens een strak schema moet slikken om te voorkomen dat zijn lichaam de donornier zal afstoten. “Ik leef enorm gedisciplineerd en werk constant aan mijn conditie. Alleen zo kan ik ervoor zorgen dat ik in redelijke gezondheid nog wat jaren vooruit kan. Dat geldt net zo voor mensen die in de schulden zitten en daar weer bovenop moeten komen. Het komt er dan op aan dat je weer toekomst hebt en vooruit kan kijken. Gelukkig voor deze man vond hij ook weer werk. Daarmee kwam er een einde aan de begeleiding.”
Informatie delen
Nu hij even geen hulpvrager meer heeft, is Rob in de redactie van de nieuwsbrief voor maatjes gestapt. “Ik heb ervaring opgedaan met nieuwsbrieven toen ik bij Wandelnet vrijwilligerswerk deed. Wat mij bij SchuldHulpMaatje belangrijk lijkt, is dat maatjes van elkaar kunnen leren. Omdat we allemaal op onze eigen hulpvrager gericht zijn, spreek je niet zo snel met andere maatjes. De nieuwsbrief is dan een goed middel om elkaar te informeren. Ook zie ik wel mogelijkheden voor het rubriceren van onderwerpen op de website. Die kunnen maatjes dan raadplegen als je een hulpvrager hebt met een bepaalde achtergrond of problematiek. Door informatie te delen, versterk je de positie van de maatjes nog verder. Als organisatie moet SchuldHulpMaatje faciliteren dat de maatjes aan het woord komen.”
Auteur: Ruud Nannes