Naam & Selfie foto | Henk van der Hoeven |
Maatje sinds: Coördinator sinds: | 14-02-2023 27-02-2023 |
Ik ben verder lekker druk met …. | Het financieel spreekuur van “Leven in Zuidwest” (een sociaal project van verschillende kerken in de wijk Bouwlust), met hulp aan mensen uit mijn privé omgeving en met de zorg voor mijn jongste kind met een beperking. Ik plan ook een dag per maand voor mezelf waarop ik even helemaal niet bereikbaar ben. |
1) Welke niet te bedwingen overtuiging, of welk stukje wereldbeeld, verklaart dat ik juist dit vrijwilligerswerk doe bij SHM?
Vanuit mijn christelijke levensovertuiging vind ik het belangrijk om te zien naar de kwetsbaren in de samenleving. Ik had via de kerk al contact met iemand van “Leven in Zuidwest”. Na mijn pensioen gunde ik mezelf een jaar rust voordat ik vrijwilligerswerk zou oppakken. Ik ben in november 2022 bij het financieel café begonnen, waar ik Martin Schep (tevens SchuldHulpMaatjes-coördinator binnen Team Bouwlust) tegenkwam. Hij attendeerde me erop dat ze bij SchuldHulpMaatje (SHM) ook een opleiding en verdere ondersteuning aanbieden aan vrijwilligers. Dat vond ik prettig, net als dat SHM ontstaan is vanuit de kerken. Zo ben ik bij SHM gekomen. Dit werk past goed bij mij. In dezelfde periode was ik ook bezig met vrijwilligerswerk in de zorg voor het huis waar mijn jongste zoon woont. Ik voelde al snel dat maatjeswerk rondom het thema schuldhulpverlening beter past dan vrijwilligerswerk in de zorg, waar de focus meer medisch-sociaal is.
2) Wat zouden mijn hulpvragers (of maatjes) geheid over mij (als hun gemeenschappelijke maatje) zeggen, mochten ze een keer met elkaar een Haags bakkie doen?
Ik ben zelf eigenlijk helemaal niet bezig met hoe ik overkom. Het gaat er mij vooral om dat ik naar eer en geweten help en dat ik er voor de hulpvrager en het maatje ben wanneer dat nodig is. En dat naar eer en geweten handelen hoe uit zich dat dan? Ik denk vooral in eerlijkheid en zorgvuldig handelen van mijn kant. Ik laat de hulpvrager altijd weten waarom ik iets doe en wat ik doe, natuurlijk het liefst samen met of in aanwezigheid van de hulpvrager. Dat is ook wel meteen mijn valkuil; ik ben een doordouwer en wil graag dingen aanpakken en oplossen. Soms ga ik te snel.
3) Maak ik ook wel genoeg plezier/ lol gemaakt voor en met de hulpvrager?
De hulpvragers zitten met een werkelijk groot probleem zeker in hun ogen. Dit geeft meestal weinig ruimte om lol en plezier te maken. Toch probeer ik ook altijd om de positieve momenten te benoemen en het luchtig te houden waar het kan. Ik maak wel genoeg lol in mijn privéleven, maar als ik met een hulpvrager ben, ben ik met iets serieus bezig. De gesprekken zijn wel prettig, maar ik vind het niet passend om dan te luchtig of lacherig te doen. Soms lijkt het erop dat ik over de situatie van de hulpvrager zelfs meer in zit dan diegene zelf.
4) Hoe zorg ik ervoor dat ik als coördinator een open en coachende houding hou naar de verschillende vrijwilligers in mijn team? En wat heb ik vanuit de SHM-organisatie nodig om mij hierin te helpen?
Van nature denk ik hier niet zo veel over na. In alle contacten met maatjes benadruk ik dat ik altijd bereikbaar ben voor ze en dat ze met elke vraag bij mij terecht kunnen. Ik probeer dan om mee te denken en samen te kijken wat er nodig is. Als ik onverhoopt niet direct te bereiken ben, neem ik altijd zo snel mogelijk contact op.
Ik reageer als coördinator richting de verschillende maatjes in mijn team vooral op gevoel en vanuit levenservaring. Dit kan natuurlijk best wel eens verkeerd uitpakken, maar dan hoop ik dat het maatje dat wel aangeeft. Het is niet eenvoudig te peilen hoe ik bij anderen over kom. Ik ben een probleemoplossingsgericht mens. Dat is soms een valkuil van mij. Het werkt voor het ene maatje misschien prettig, maar op een ander maatje kan het als dwingend overkomen. Ik zou meer vanuit het maatje moeten redeneren en vragen “wat denk je zelf”, “hoe zou je het zelf willen aanpakken”? Onze teamintervisies kunnen daarom op diverse manieren nuttig zijn voor mij; je moet op momenten dat je geneigd bent oplossingen te geven juist je mond houden, en je leert elkaar en nieuwe manieren van aanpak kennen en andere invalshoeken. Eye-openers dus!
5) Wat merk ik bij mezelf aan gedragsverandering(en) sinds ik bij SchuldHulpMaatje actief ben?
Ik hield altijd al goed mijn eigen inkomsten en uitgaven bij. Dat komt door mijn achtergrond als ondernemer. Ik ben vooral anders gaan denken over mensen die in de schulden zitten en de problemen die schulden met zich meebrengen. Op het moment dat je niet intensief met deze mensen te maken hebt denk je snel “schuld is eigen schuld” zeker met de vele vangnetten die er bestaan in Nederland. Maar nu weet ik beter; er speelt veel meer dan simpel “het is je eigen schuld”. Verandering in gedachten betekent in principe ook dat je er anders, genuanceerder over gaat praten. Als ik met anderen hierover in gesprek kom zal ik nu veel genuanceerder spreken zeker als mijn gesprekspartner hier geen ervaring in heeft.
6) Wat moet er gebeuren (of juist niet), wil ik dit vrijwilligerswerk over drie jaar nog doen?
Ik moet fysiek en mentaal gezond zijn en nog voldoende uitdaging en voldoening vinden in het werk. Elke hulpvrager en hulpvraag is weer anders. Er is gelukkig geen routine en ik hou ervan dingen uit te zoeken. Dat houdt me ook geestelijk fit. Als ik me op een gegeven moment zelf onzeker zou beginnen te voelen, zou dat voor de hulpvrager ook niet fijn zijn. Ik wil me wel echt nuttig kunnen voelen voor anderen. De tijd zal het leren.
7) Wat zou ik in de wereld van schuldhulpverlening willen aanpassen en waarom?
Het vergroten van de medemenselijkheid bij gemeente en overheid. De overheid wil wel, maar ik kom nog te veel tegen dat de hulpvrager zich niet geholpen voelt en er dingen worden beloofd die niet worden nagekomen, bijvoorbeeld qua voortgang in het dossier van de gemeentelijke schuldhulpverlening.
Zo zat ik vorige week bij een jonge hulpvrager die al in januari alle stukken heeft aangeleverd. De gemeente komt maar niet over de brug met de mededeling dat dingen zijn geregeld. De schuldeisers zitten nu nog in de wachtstand maar dat houden ze ook niet eindeloos vol. Soms lijkt het dat bij sommige ambtenaren de urgentie niet gevoeld wordt.
Ook zouden boetes, zeker over kleine bedragen, ingeperkt moeten worden. Deze brengen mensen alleen maar verder in de problemen. Ik snap ook wel dat er uitdagingen zijn en dat het moeilijk te peilen is of formulieren/ gegevens uit onkunde of bewust verkeerd zijn ingevuld.
8) Wanneer is/voelt voor mij als maatje een hulpvragerstraject geslaagd?
Voor mij is een traject geslaagd als de hulpvrager zich mentaal weer goed voelt, uit de schulden is, en zelfstandig of met langdurige hulp door een andere partij (bv een budgetcoach/bewindvoerder) uit de problemen kan blijven in de toekomst. Ook het maatje moet met een goed gevoel kunnen terugkijken op het hulptraject en het gevoel hebben dat hij/zij de hulpvrager kan loslaten. En dat laatste is wel een uitdaging, want alle maatjes zijn begaan met hun hulpvrager.
9) Als ik zelf hulpvrager zou zijn, welke drie karaktereigenschappen van mijn maatje zouden voor mij dan het allerbelangrijkst zijn en waarom?
Ik heb er vier: zonder oordeel kunnen luisteren, enige richting kunnen geven, motiveren en geduldig zijn.
Ik merk dat de meeste hulpvragers al blij zijn als er iemand luistert zonder oordeel. Motiverend richting een gezonde toekomst. Soms heeft de hulpvrager ook wel enige richting nodig om verder te komen. Ze staan op een zessprong. Als ik hulpvrager zou zijn en het dan even niet meer weet, helpt het mij als er enige richting gegeven zou worden. En als ik het dan lastig vind om in beweging te komen, zou mijn maatje ook motiverende kwaliteiten moeten hebben om aan te pakken en door te zetten en daarbij geduldig moeten zijn.
10) Wat heeft tot nu toe de meeste indruk op mij gemaakt in mijn tijd als maatje?
Ik verbaas mij steeds weer over de mogelijke redenen waardoor mensen in de schulden zijn geraakt (je zou het zelf niet kunnen bedenken), maar de meeste indruk op mij maakt toch wel de hulpeloosheid en radeloosheid van sommige hulpvragers. Soms ziet iemand het leven echt even niet meer zitten. Je gaat dan over deze somberheid in gesprek, maar ik ben dan ook echt alert of ik er verder nog wat mee moet. Tot nu toe heb ik nog geen hulp in hoeven schakelen, of er is al hulp.
Net zo goed maakt het indruk op mij wanneer er weer zicht is op een oplossing en dat er dankbaarheid is voor de hulp die we bieden.
11) Welke andere vraag mag zeker niet ontbreken in de volgende selfie reflectie rubriek?
Ervaar ik als maatje genoeg steun van mijn coördinator en vanuit de SHM-organisatie? En kan/durf ik het ook aan te geven als het even wat moeilijk gaat in het hulpvragerstraject of in mijn werk en privéleven?
Lees verder
• Over SchuldHulpMaatje in Bouwlust
• Wat doe je als maatjes coördinator?