Naam & Selfie foto |   |
| Maatje sinds | September 2020 |
| Ik ben verder lekker druk met …. | Modelspoorbanen, wandelen, goede tv series (vooral over misdaad 😊) en een snufje Weltschmerz |
1) Welke niet te bedwingen overtuiging, of welk stukje wereldbeeld, verklaart dat ik juist dit vrijwilligerswerk doe bij SchuldHulpMaatje?
Ik had de tijd, ik was net met pensioen en ik wilde graag iets doen “wat ertoe doet”. Een belangrijk motief was armoedebestrijding. Dat lees ik ook terug in mijn eerste schrijfsels op ons forum (Basecamp) uit ca. 2020. Eén ervan heeft als titel: “Van een kale kip kun je best plukken”. Ik was verontwaardigd over kortingen op minima. Maar ook over verhogingen, boetes, rente op schulden. Ik had geloof ik het gevoel, mensen te moeten helpen die het “slecht hebben” en dan onvoorwaardelijk achter hen gaan staan. Ik denk dat een mengsel van idealisme en moralisme de beste omschrijving was voor mijn motivatie.
2) Wat zouden mijn hulpvragers (of maatjes) geheid over mij (als hun gemeenschappelijke maatje) zeggen, mochten ze een keer met elkaar een Haags bakkie doen?
Dat ik best wel ver ga om problemen voor hulpvragers op te lossen. Ik merk dat gebrek aan resultaat me demotiveert. Ik heb drie hulpvragers al langere tijd. Ik kan er niet goed tegen als trajecten te lang duren. Dat ligt soms aan de formele aanpak van het schuldhulpverleningstraject bij de gemeente. Eén wijziging in de persoonlijke omstandigheden van een hulpvrager kan al betekenen dat de schuldregeling helemaal opnieuw begint. Dat zou anders moeten kunnen. Maar ook de opstelling van de hulpvragers zelf speelt een grote rol, met name daardoor heb ik veel mislukte schuldhulptrajecten gezien.
3) Had ik een aanname/verwachting toen ik begon als maatje, waarvan ik inmiddels toch terug ben gekomen? Welke is dat en waarom?
Een beetje “sadder but wiser” ben ik wel. Ik heb enkele hulpvragers goed kunnen helpen, dat was mooi. Er waren ook mensen bij die van alles overkomen was. Maar ik ben ook tegen grenzen aangelopen, als het gaat om de veranderbaarheid van gedrag. Sommige hulpvragers steken zich echt om de haverklap in dezelfde problemen. Bijvoorbeeld: termijnen en afspraken vergeten, onbereikbaar zijn (ook voor de gemeente), de regels van de Bijstand negeren, hoge rookkosten hebben, toch nieuwe schulden maken, en ondanks voldoende gezondheid geen enkel (vrijwilligers)werk doen. Dat vind ik heel lastig om te hanteren. Want dat botst zowel met mijn idealisme als met mijn moralisme.
In zekere zin ben ik dus conservatiever geworden, maar let wel: ik sta achter onze sociale voorzieningen. Maar ik ben bang dat het draagvlak daarvoor afneemt, als te veel mensen onze voorzieningen als een gegeven beschouwen, maar niet bereid zijn om er iets voor terug te doen of om de regels te volgen. Ik denk ook dat we minder cash moeten geven en meer voorzieningen “in natura” moeten aanbieden, zodat de hulp meer individueel passend is. Bijvoorbeeld: een alleenstaande Bijstandsontvanger op een leuke kleine sociale huurflat die circa 700 euro netto per maand overhoudt na aftrek van alle vaste kosten, dat vind ik te veel. Dan doen we iets niet goed, zeker als een één-ouder-gezin in een lekkende particuliere huurwoning met jonge kinderen vreselijk moet sappelen om rond te komen. Beide voorbeelden komen uit mijn praktijk.
Ik heb ook wel geleerd dat ik mijn motivatie niet in maatschappijverbetering of in succesvolle saneringen moet zoeken. Maatje zijn, vrijwilliger zijn, doe je in de basis voor jezelf. En dat je geconcentreerd moet blijven, je werkt wel met menselijk materiaal! Mensen leggen hun hele hebben en houden zomaar voor jou open. Even iets afraffelen is er bij SchuldHulpMaatje niet bij. Dat geeft dus ook echt een verantwoordelijkheid. Dat spreekt me aan.
4) Maak ik ook wel genoeg plezier/ lol met de hulpvrager?
Ik moet me inderdaad ook blijven realiseren dat mensen graag hun verhaal kwijt willen. En dan wordt er vanzelf ook wel gelachen! Daar moet je ook de tijd voor nemen, los van de financiële brandjes die je helpt blussen. Ook is belangrijk dat je mag genieten van de dankbaarheid die je soms krijgt, maar zeker niet moet verwachten. En wat mij betreft toch wel: blijven streven naar resultaat, ook als je in taaie processen belandt.
5) Wat merk ik bij mezelf aan gedragsverandering(en) sinds ik bij SchuldHulpMaatje actief ben?
Ik heb best veel geleerd. In het algemeen ben ik vrij meegaand denk ik. Als er bijvoorbeeld problemen zijn op andere gebieden dan geld, probeer ik ook (zo mogelijk) te helpen. Maar als de hulpvrager actief tegenwerkt door bijvoorbeeld ook niet op afspraken bij de gemeente te komen, of boos op mij wordt, dan trek ik wel de streep. Maar eerst bespreek ik de situatie dan nog uitgebreid met een coördinator. Mijn drempel om “nee” te zeggen is vrij hoog. Toch heb ik de hulp wel enkele keren beëindigd.
Bepaalde dingen scherm ik wel af. Ik heb bijvoorbeeld een apart 06-nummer voor SchuldHulpMaatje, dat is echt niet duur als je een dual-SIM telefoon hebt. En anders koop je een goedkoop extra toestelletje. En ik geef nooit mijn privéadres. Maar om alleen met mijn voornaam te werken vind ik te lastig.
6) Wanneer is/voelt voor mij als maatje een hulpvragerstraject geslaagd?
Ik kan eigenlijk alleen een voorbeeld noemen. Ik was blij dat de belastingschuld van een vrouw met twee jonge kinderen met 20.000 euro is verlaagd. Het overblijvende bedrag kon ze met een goed hanteerbare GKB-lening betalen, dus we waren in één keer klaar. Het verzoekschrift kwam ook echt wel uit mijn tenen. Ik was nog “vers” als maatje en deelde haar verontwaardiging. Haar ex bleek er een tweede gezin op na te houden en liet haar én haar kinderen in financiële wanorde achter. Daar betaalde hij aanvankelijk ook helemaal niets voor. Dat triggert mij extra.
7) Wat moet er gebeuren (of juist niet), wil ik dit vrijwilligerswerk over drie jaar nog doen?
Ik denk dat SchuldHulpMaatje als organisatie niet hoeft te veranderen. Als je je ergens introduceert, kennen veel mensen onze club. Dat vind ik erg prettig. In Den Haag hebben we dan ook nog het voordeel van goede stafkrachten. Ook SchuldHulpMaatje als landelijke organisatie spreekt me aan. Ik werk dan weliswaar niet meer bij een “multinational” maar toch wel bij een “national” 😊. De opleiding en ondersteuning is goed. Tegelijk krijg je heel veel vrijheid.
Toen James van Velzen (oud-directeur) mij als maatje aannam, zette hij als doel neer dat je “op je handen moest zitten”. De hulpvrager moet het immers zelf gaan doen. Ik realiseer me dat ik daar niet echt aan voldoe. Ik kan ellende niet goed aanzien, dan schiet ik in de hulpmodus. Een tijdje had ik een ANWB-hulpvoertuig (motor met zijspan – zie bovenstaande foto) uit de jaren 60 als profielfoto op WhatsApp.
Als ik dit werk met plezier wil blijven doen, zal ik wat hardere eisen aan hulpvragers moeten stellen, voordat ik met ze in zee ga. Want anders lopen Bijstands- en SHV-trajecten uiteindelijk toch fout wegens gebrek aan inzet van de hulpvrager zelf. Dat is “het gelijk van James” denk ik.
8) Wat zou ik in de wereld van schuldhulpverlening willen aanpassen en waarom?
Het starten van een eigen bedrijf moet veel harder ontmoedigd worden. Voor zzp’ers waarmee het slecht gaat zijn er natuurlijk allerlei ondersteuningsmaatregelen! Maar tegelijk vind ik dat het gezegde “Eigen Baas Eigen Slaaf” zo vaak opgaat, dat onze hulpvragers, die toch al kwetsbaar zijn op financieel gebied, beter nooit aan een eigen bedrijf kunnen beginnen. Helaas hangt daar toch een te romantische sfeer omheen.
En ik vind dat de gemeente het leveren van een tegenprestatie voor Bijstand serieuzer moet nemen. Om het een beetje scherp te zeggen: hulpvragers moeten hun uitkering niet als salaris zien, daar word ik steeds allergischer voor. De goeden niet te na gesproken.
9) Wat zou ik voor mede-vrijwilligers kunnen/willen betekenen? En hoe probeer ik dat te doen?
Af en toe iets op Basecamp zetten wat me bezighoudt. Ik hoop daarbij wel op meer reacties dan ik nu vaak krijg. Misschien moet ik proberen wat korter en boeiender te schrijven. Ik hoop eigenlijk dat het een echt discussieplatform wordt.
10) Kan/durf ik het ook aan te geven bij mijn coördinator/de organisatie als het even wat moeilijk gaat in het hulpvragerstraject of in mijn eigen werk- of privéleven?
Ik zou dat echt wel durven, als dat nodig zou zijn. De coördinatoren en stafleden van SchuldHulpMaatje zijn meestal goed bereikbaar en staan ervoor open om bij te praten, ook spontaan.
11) Welke andere vraag mag zeker niet ontbreken in de volgende selfie reflectie rubriek?
Hoe reageer ik als ik constateer of vind dat de hulpvrager er de kantjes van afloopt of regels overtreedt?