Personen die moeite hebben met situaties in het dagelijks leven die te maken hebben met getallen, maten en verbanden noemen we laaggeletterd. Laaggeletterdheid is dus een breder begrip en omvat naast moeite met lezen en schrijven, ook het hebben van moeite met rekenen en computers. Kortom basisvaardigheden die nodig zijn om te kunnen functioneren in onze maatschappij.
In Nederland zijn 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen en/of rekenen en/of de digitale wereld. Een onderzoek van een aantal jaar geleden wees uit dat er vermoedelijk meer mensen zijn die moeite hebben met cijfers dan met lezen en schrijven.
Een onderschat probleem
Bedenk eens hoe vaak je in het dagelijks leven te maken hebt met situaties waar getallen en rekenvaardigheden een rol spelen. De voorbeelden zijn eindeloos: geld, tijd, agenda’s, maten, tabellen, roosters, borden, recepten…
En bedenk dan ook eens waar je tegenaan loopt. Als je niet kan klokkijken of de bustijdentabel niet begrijpt, kom je vaak te laat op je werk of op school. Als je niet met een kalender om kan gaan, kan je geen afspraken maken. Als je niet kan rekenen, is het lastig om te budgetteren, laat staan sparen. En dan heb ik het nog niet over wat er kan gebeuren als je medicijnen niet goed inneemt of verkeerd toedient aan je kind, je ingaat op een phishing mail, terechtkomt in een piramidespel, je geld laat beheren door je achteraf niet zo betrouwbare buurman.
Het niet kunnen overzien van een budget, het niet goed kunnen inschatten van de waarde van bedragen en aanbiedingen, de afhankelijkheid van eventueel malafide personen leidt onvermijdelijk tot schulden. En deze worden erger als er leningen worden afgesloten om het ene gat met andere te dichten tegen woekerrentes.
Laaggecijferdheid herkennen
Aan ons als SchuldHulpMaatjes de taak om laaggecijferdheid te herkennen. En dat vraagt wel wat, want mensen die moeite hebben met cijfers zullen – net als mensen die moeite hebben met lezen en schrijven – hun best doen dit niet te laten zien. Als jouw hulpvrager situaties waarin moet worden gerekend vermijdt, moet de alarmbel gaan rinkelen. En ook als hij iemand anders heeft gevraagd de administratie te doen, te laat komt op afspraken of ze vergeet, zijn bril nooit bij de hand heeft, stopt met medicijnen, talloze banen heeft gehad, vreemde leningen heeft afgesloten, het slachtoffer is van fraude…. Want alleen als we laaggecijferdheid herkennen kunnen we onze hulpvrager op een adequate manier begeleiden. We kunnen bijvoorbeeld meer tijd nemen voor en aandacht en uitleg geven aan zaken waar getallen een rol spelen. Verder kunnen we, als het onderwerp eenmaal bespreekbaar is, onze hulpvrager helpen de weg te vinden naar het onderwijsaanbod op dit gebied in Den Haag. SchuldHulpMaatje biedt trainingen aan goede begeleiding van jouw hulpvrager
Trainingen “herkennen laaggeletterde hulpvrager”: 4 oktober of 31 oktober 2022
Training “begeleiden laaggeletterde hulpvrager”: 12 en 26 september of 14 en 21 november 2022
Heleen Rijkens, Projectcoördinator Laaggeletterdheid