Wethouder Mariëlle Vavier (Armoede) was gisteravond aanwezig bij de feestelijke uitreiking van de certificaten en oorkondes aan vrijwilligers van SchuldHulpMaatje. Dit gebeurde op de derde maatjesavond van dit jaar in Theater in de Steeg.
Wethouder Mariëlle Vavier (Armoede)
Van de elf nieuwe maatjes konden er vijf aanwezig zijn om hun certificaat in ontvangst te nemen. Zij hebben hun driedaagse basistraining afgerond, waardoor ze zich nu officieel maatje mogen noemen.
Nieuwe maatjes
Maar liefst vijftien vrijwilligers die vijf jaar en langer actief zijn, ontvingen daarna hun herdenkingsspeldje en oorkonde.
Vijftien vrijwilligers die vijf jaar en langer actief zijn
Mariëlle Vavier prees in haar speech het werk van SchuldHulpMaatje. Ook wenste ze de nieuwe maatjes succes en sprak ze haar grote waardering uit voor de vrijwilligers die zich al vijf jaar en langer als maatje inzetten.
SchuldHulpMaatje biedt met behulp van gecertificeerde vrijwilligers begeleiding en ondersteuning aan mensen met financiële problemen. “Mensen met financiële problemen willen we in een zo vroeg mogelijk stadium bereiken. Dat voorkomt dat schulden onnodig oplopen en dat voorkomt ook een hoop financiële stress. We werken landelijk in 155 verschillende gemeenten, waarvan de Haagse afdeling met ruim 200 maatjes een van de grootste is”, aldus Elmar Hommes, directeur van SchuldHulpMaatje Den Haag.
Na een gezamenlijke maaltijd begon de avond met een lezing van prof. dr. Wilco van Dijk. Hij is hoogleraar Economische Psychologie en directeur van het Kenniscentrum Psychologie en Economisch Gedrag in Leiden. Hij ging in op de verschillende effecten van financiële stress. Hij noemde bijvoorbeeld verlies van controle, vermijdingsgedrag en vermindering van mentaal welzijn en legde uit hoe de maatjes hun hulpvragers hierbij kunnen ondersteunen. Maatjes kunnen zijn presentatie terugvinden op Basecamp.
De avond werd afgesloten met een borrel waar het succes van SchuldHulpMaatje nog eens extra werd gevierd.
Nu zij officieel zijn beëdigd, gaan de maatjes binnenkort aan de slag met hun eerste hulpvragers. Hommes: “Sinds 2014 zetten we ons in om Hagenaars met schulden te helpen. Vrijwillig en voor iedereen die dat nodig heeft. We zijn altijd op zoek naar vrijwilligers.” Wil jij ook helpen om stadsgenoten weer hoop te geven?
Soms lukt het maatjes niet meer om contact te krijgen met een hulpvrager die in een schuldhulptraject zit. Er zijn nu kaarten beschikbaar om bij hulpvragers in de brievenbus te doen als ze niet meer reageren via de mail of telefoon.
Maatjes kunnen zelf hun gegevens aan de achterkant noteren en hun naam als afzender toevoegen. Vervolgens kun je het kaartje in de brievenbus doen bij de hulpvrager, of versturen per post.
Het vertrouwde gezicht van Haagse Harry siert de voorkant van de kaart. Harry van Reeken maakte deze leuke foto van het standbeeld van de bekende Haagse stripheld op de Grote Markt.
Jessika Kersting is SchuldHulpMaatje in Den Haag, maar woont nu een tijdje met haar man en twee van haar kinderen in Zweden. Ze blogt voor ons over haar leven daar. De gemeente waar haar mini dorpje deel van uitmaakt, is de armste gemeente van Zweden met de grootste schuldenproblemen. Hoe ziet het leven in Zweden eruit? En de schuldhulpverlening? Ze neemt ons mee in haar belevenissen.
Jessika met haar oudste dochter die op bezoek kwam in Zweden.
Sinds eind juli woon ik met mijn man en onze twee jongste kinderen in Zweden. Op zich is Zweden zelf niet de grote verandering; mijn moeder was Zweedse en ook mijn man is opgegroeid in Zweden. Maar waar we in Scheveningen in een gezellig en druk hofje wonen met het geluid van buren, meeuwen en strandfeesten op de achtergrond, wonen we hier bijna in totale stilte. Als je de provinciale weg afslaat gaat er een grindweg 5 kilometer de berg op. Je komt langs 4 boerderijen voor je ons huisje bereikt. Een kilometer verder ligt nog een huis en dan houdt de weg op. Daarna is er alleen nog bos en natuurreservaat. Hier wonen, herten, elanden, wolven, beren lynxen en veelvraten. Als je vanuit ons huis het bos inloopt zie je de sporen van al deze dieren; zomers vooral in de vorm van uitwerpselen, maar zodra er sneeuw ligt zie je op het pad alle pootafdrukken van de dieren die hier ook gelopen hebben.
Het huisje zelf is heel eenvoudig, het was in de jaren 60 dat er voor het laatst een gezin woonde. Daarna is het alleen als vakantiehuisje gebruikt. We wonen zo afgelegen dat er nauwelijks telefonisch bereik is en er is ook geen televisie en internet.
Er waren verschillende redenen waarom we een jaar op deze manier wilden wonen. De stilte is bijna verslavend en ook het veranderen van de seizoenen maak je op een heel andere manier mee als je midden in de natuur woont. (Zelf vind ik niets fijner dan als eerste door vers gevallen sneeuw te lopen, en dat komt in Scheveningen niet vaak voor). Daarnaast hebben we een aantal drukke jaren achter ons, met verschillende bedrijven en veel verantwoordelijkheden. Niet meer bereikbaar zijn leek ons daarom ook heerlijk.
Maar er kwam ook nog een nieuwsgierigheid bij die ik kreeg toen ik de film Kruimeltje keek. De problemen die je daar ziet: kinderen die opgroeien zonder geld voor ontbijt, de jeugdzorg die zeker niet altijd een warme en veilige omgeving kan bieden zijn in de honderd jaar sinds het boek verscheen eigenlijk niet opgelost. Natuurlijk is er sindsdien veel verbeterd, zeker in de vorm van comfort. Maar ik was wel benieuwd hoe een veel eenvoudiger leven zou bevallen, met minder luxe en meer zelfvoorzienend.
Als je eind juli ergens naar toe verhuist waar het warme weer in september echt ophoudt, heb je natuurlijk geen gelegenheid om grote moestuinen aan te leggen. Maar voordat mensen gingen boeren, gingen ze jagen en verzamelen en dat is iets wat we wel kunnen doen.
Wilde frambozen plukken met mijn dochter. Cantharellen zoeken voelt als goud zoeken.
Elke dag gaan we het bos in om bessen te plukken (doel is twee kilo per keer). Eerst waren dat frambozen (die wild nog veel lekkerder zijn), daarna bosbessen en nu vossenbessen (een soort cranberry). De hele kast staat inmiddels vol met potten jam en sap. Daarnaast plukken we paddenstoelen. Eekhoorntjesbrood en cantharellen zijn makkelijk te herkennen. Daar hebben we manden vol van gedroogd. Ook hebben we eigen bos en hebben een enorme voorraad hout voor de kachels verzameld, waarmee we, als het koud is, ons huisje kunnen verwarmen.
Oogst van bosbessen en eekhoorntjesbrood.
We hebben niet veel buren en ze wonen ook een stukje verderop, maar we hebben wel heel goed contact. Ze komen spontaan groente en fruit uit hun moestuinen brengen die ze over hebben.
“Veel geld aan boodschappen geven we niet uit. Ons boerendeel geeft ons recht op 15 kilo elandvlees”
En daarnaast heb je hier de elandenjacht. Omdat we een boerderijtje in dit gebied hebben, hebben we recht op ons ‘boerendeel’. Dat is ongeveer 15 kilo elandvlees. Meestal maken we er gehakt van die we gebruiken voor hamburgers en spaghetti bolognese.
Pasta met elandvlees en cantharelsaus
Erg veel geld aan boodschappen geven we tot nu toe niet uit.
En hoewel we een douche hebben (waar je exact twee minuten kan douchen voor het warme water op is) hebben we ons de hele zomer in het meer gewassen. Nu het kouder wordt, neem ik zelf wel af en toe een douche, maar de kinderen vinden het juist heel gezellig als ik een teiltje warm water maak, waar ze zich met een washandje in kunnen wassen.
Natuurlijk de winter moet nog komen dus we gaan het zien. Maar tot nu toe mis ik ons gebruikelijke comfort nog niet echt en beleven we vooral ook heel veel plezier aan het verzamelen van eten.
Wij zijn het team Financieel Gezond van de dienst sociale zaken en werkgelegenheid van de gemeente Den Haag.
Onze missie is alle Hagenaars financieel gezond te maken of te houden.
Dit doen wij in ons werk door het geven van trainingen, workshops en voorlichting op het gebied van geld en post & administratie in de stad Den Haag. Wij hebben een regulier aanbod op het Stadsdeelkantoor Leyweg, zie www.denhaag.nl/financieelgezond.
Tevens werken wij graag in de stad op diverse locaties, daar waar groepen mensen zijn met vragen over geld. Denk hierbij aan buurthuizen, scholen, wijkcentra, bibliotheken, moskeeën etc. De trainingen en workshops worden altijd in overleg op maat gemaakt.
Daarnaast trainen wij vrijwilligers en zorgprofessionals die werken met (kwetsbare) doelgroepen met financiële zorgen. In deze trainingen bieden wij handvatten om hun doelgroep met financiële problemen goed te kunnen begeleiden. Al een aantal jaren hebben wij een fijne samenwerking met de budgetmaatjes in Den Haag. Alle nieuw aangenomen maatjes komen bij ons de training Financiële Hulpverlening volgen. Naast kennisoverdracht, praktijkvoorbeelden en gesprekstechnieken, wordt er ook flink genetwerkt met andere organisaties uit de stad die aanwezig zijn.
Trainingsaanbod
Ben jij vrijwilliger dan heeft het team Financieel Gezond twee trainingen in huis die je handvatten bieden om het werk makkelijker te maken:
• Training Financiële hulpverlening
• Training Beter motiveren dan adviseren
Zie jij, of begeleid jij inwoners met vragen over geld, kijk dan samen of één van onderstaande trainingen een steuntje in de rug zou kunnen zijn:
• Training Weet wat je besteedt
• Training Financieel sterk
• Workshop Uw zorgverzekering en het eigen risico
• Workshop Goed eten voor weinig geld
• Workshop Post, e-mail en administratie
• Voor aanbod voor jongeren 17 t/m 27 jaar, overleg met onze planner.
De missie wordt een succes als wij het samen doen!
In welke wijken van Den Haag vind je wijkteams van SchuldHulpMaatje?
Geplaatst op 21 augustus 2023
Update augustus 2023
In januari 2023 zijn we begonnen met wijkgericht werken in Moerwijk in Loosduinen. Het zijn niet de eerste wijkteams van SchuldHulpMaatje Den Haag. Team Bouwlust/Vrederust ondersteunt al jaren hulpvragers uit de wijk die de maatjes goed weten te vinden op het inloopspreekuur in de “Groene doos”. In 2022 zetten we als pilot het team Centrum/ Schilderswijk op. De maatjes van dit nieuwe wijkteam waren positief over het werken in teamverband binnen een afgebakend postcodegebied wat de organisatie deed besluiten nog twee wijkteams op te zetten: Moerwijk en Loosduinen.
De vier SchuldHulpmaatje wijkteams
Wat is een wijkteam?
Het idee van een wijkteam is dat de maatjes van dit team alleen hulpvragers uit een bepaald postcodegebied begeleiden, samen intervisies doen, eventueel een inloopspreekuur voor de wijk draaien en/of deelnemen aan andere activiteiten in de wijk. Het wijkteam heeft contact en werkt samen met organisaties uit de wijk die zich richten op dezelfde doelgroep als SchuldHulpMaatje. Denk hierbij aan Wijkz, Helpdesk Geldzaken of Parnassia.
Waarom werken we met wijkteams?
Er zijn verschillende redenen voor de introductie van wijkteams. Een reden is dat werken in een actief teamverband de betrokkenheid vergroot, omdat er meer interactie is tussen de maatjes. Maatjes in een team kunnen hun ervaringen met elkaar delen, vragen aan elkaar stellen, hulp aan elkaar vragen en samen nieuwe maatjes opvangen. Vroeger had een maatje alleen contact met de coördinator wat voor sommige maatjes als te eenzaam werd ervaren. De maatjes zijn positief en de coördinatoren zijn dat ook: voorheen waren zij de enige vraagbaak, nu delen ze die rol met de andere maatjes van het team.
Persoonlijk contact Een andere reden is dat de sociale kaart van een wijk veel overzichtelijker is dan die van de hele stad. Op wijkniveau lukt het om binnen de organisaties die voor ons relevant zijn een persoonlijk contact te hebben. Dit persoonlijke contact maakt het voor de maatjes in de wijk veel gemakkelijker om hun hulpvragers te introduceren bij die organisaties en vervolgens samen op te trekken in het traject. Ook weet je op wijkniveau eerder de buurttuin te vinden voor de hulpvrager met groene vingers of de kaarttafel voor de klaverjasser.
Samenwerking met sociale partners bij aanpak schulden SchuldHulpMaatje is zichtbaarder op wijkniveau dan op stadsniveau. Door het persoonlijke contact met de organisaties die opereren binnen de wijk weten deze organisaties ons beter te vinden dan op stadsniveau. Hierdoor bereiken we hulpvragers die anders buiten beeld waren gebleven. In Moerwijk en Loosduinen zijn al zeker tien hulpvragers door organisaties zoals Wijkz, Achter de Voordeur en Helpdesk Geldzaken “warm” aan onze wijkteams overgedragen. Een warme overdracht kan alleen als er een persoonlijk contact is en de warme overdracht zorgt dat het traject meteen gaat lopen.
Kortom, er zijn te veel voordelen om hier niet mee door te gaan. We zijn dan ook hard bezig met te bedenken hoe we deze werkvorm kunnen gaan aanbieden aan alle maatjes, zodat iedereen die dat wil meer contact kan hebben met medemaatjes en de kennis over en ervaringen met alle wijken van Den Haag wordt behouden en gedeeld. Als je hier ideeën of vragen over hebt, laat me dat dan weten.
De halvering van de schuldsaneringstermijn heeft tot dusver geen noemenswaardige problemen opgeleverd. Vanaf 1 juli 2023 geldt in principe voor iedereen die wordt toegelaten tot de wettelijke schuldsanering (Wsnp) de termijn van 18 maanden. In de minnelijke schuldsanering (Msnp) hanteren de gemeenten vanaf deze datum dezelfde termijn. Wie vóór 1 juli in de schuldsanering is beland, zou er dus nog wel drie jaar aan vastzitten. Maar een aantal gemeenten, waaronder Den Haag, heeft plannen om ook oude regelingen van 36 maanden terug te brengen naar 18 maanden. In Den Haag zal dit gaan gelden voor mensen die vanaf 3 februari zijn toegelaten tot de Msnp. Deze mensen krijgen daarover een brief van de gemeente. Eerdere gevallen blijven dus op 36 maanden staan.
Karen Stoffels, beleidsmedewerker van de organisatie van schuldhulpverleners NVVK: “Er is nog veel niet duidelijk en daarom is dit komende halfjaar een overgangsperiode”. Een van de onduidelijkheden is of de 18 maanden van een Wsnp-traject worden verminderd met de maanden van een voorgaande Msnp-traject. De wet is hier niet altijd even duidelijk over. Karen verwacht dat het zeker tot het eind van het jaar zal duren voor hier meer een lijn in zit. Op dit moment zijn er rechterlijke uitspraken die diametraal tegenover elkaar staan. Daarmee is het dus de komende maanden voor hulpvragers soms niet duidelijk wat er verwacht kan worden.
Wat wel duidelijk is, is dat maanden waarin een loonbeslag gelegd is ten behoeve van een schuldeiser, niet meetellen bij het verkorten van de periode.
Wat wel zeker is:
De Wsnp duurt voor iedereen die er na 1 juli 2023 in wordt toegelaten 18 maanden, uitzonderingen wegens bijzondere omstandigheden daargelaten.
De Wsnp duurt voor iedereen die er voor 1 juli 2023 in is toegelaten 36 maanden, uitzonderingen wegens bijzondere omstandigheden daargelaten. In een aantal rechtszaken is deze lijn door de rechter in eerste aanleg bevestigd, maar daar is inmiddels wel hoger beroep tegen aangetekend. Verwacht wordt dat deze uitspraken in stand blijven en dat er geen verkorting voor oude Wsnp-zaken zal komen, omdat er in de wet geen overgangsrecht geregeld is.
De Msnp duurt voor iedereen die er na 1 juli 2023 in wordt toegelaten 18 maanden, misschien op een enkele uitzondering na.
De Msnp duurt voor iedereen die er voor 1 juli 2023 in is toegelaten in principe 36 maanden, maar hierop is inmiddels een groot aantal uitzonderingen. Dat komt omdat een aantal gemeenten geld beschikbaar heeft gesteld om regelingen van 36 maanden in te korten tot 18 maanden. De gemeente draait dan op voor de resterende aflossingen. Daarbij wordt soms de datum gehanteerd waarop de politiek dit besluit genomen heeft, 7 februari 2023, maar soms ook een andere datum. Soms geldt het ook voor iedereen die al 18 maanden heeft afgerond.
Geen stuwmeer bij de rechtbank
Je zou verwachten dat er na 1 juli bij de rechtbank een stuwmeer zou zijn ontstaan van Wsnp-zaken die zijn aangehouden om gebruik te maken van de verkorte saneringstermijn. Daarvan is echter volgens Natascha Doorneveld van de Insolventiekamer van de Haagse Rechtbank geen sprake. “We merken nog geen toename en contact met de gemeenten bevestigt ons dat er geen stuwmeren zijn of verwacht worden. Op dit moment is er ook geen toename van het aantal door de rechter opgelegde dwangakkoorden. Vooralsnog maken we ons dan ook geen zorgen over oplopende wacht- en doorlooptijden. De verzoekschriften worden binnen de door ons gestelde termijnen op zitting behandeld. Indien de zaken toenemen, vergroten wij de zittingscapaciteit, waardoor we de doorlooptermijnen blijven halen volgens de daarvoor gemaakte afspraken.”
Er zijn tot nu toe 30 Wsnp-uitspraken gedaan vanaf 1 juli 2023. In een enkel geval is het verzoek de termijn nog verder te verkorten afgewezen. Verder valt er inhoudelijk nog niet veel over te zeggen.
Situatie in Den Haag
De praktijk van de minnelijke schuldhulpverlening in Den Haag zit op de landelijke lijn. Lise Domburg-Rietveld, Accountmanager Financiële Hulpverlening van de Helpdesk Geldzaken van de gemeente Den Haag: “De aanbiedingen die wij doen zijn dus vanaf 1 juli inderdaad op basis van 18 in plaats van 36 maanden.”
Een intern document over de operatie bevestigt:
Ingangsdatum gehalveerde saneringstermijn van 36 naar 18 maanden Msnp is 1 juli 2023
Geldt zowel voor de saneringskredieten (SK’s) als de schuldbemiddelingen (SB’s)
Het halveren van de duur van de schuldhulpverlening bij gemeenten van 36 maanden naar 18 maanden sluit aan bij de kortere periode van schuldsanering bij de rechter
Het verkorten van de aflosperiode Msnp naar 18 maanden heeft als belangrijkste doel dat:
De drempel voor een aanvraag schuldhulpverlening wordt verlaagd
Meer inwoners hulp krijgen
Inwoners sneller van hun schulden af zijn
De Msnp en Wsnp goed op elkaar aansluiten en elkaar aanvullen.
Waarom 1 juli 2023?
De gemeente motiveert haar besluit om in de Wsnp ook de termijn van 18 maanden te hanteren met:
Snel duidelijkheid voor inwoners
Voorkomen dat inwoners (en professionals) wachten met het aangaan van een schuldregeling
Er ontstaat geen stuwmeer
Er kan direct de juiste hulp worden geboden
Voorkomt op een later moment hoge werkdruk en potentieel capaciteitstekort
Voorkomen dat er grote verschillen ontstaan tussen gemeenten
Zo snel mogelijk het effect zien van de inkorting
Wat gebeurt er na 18 maanden?
Het einde van de aflossingsperiode is niet automatisch het einde van hulp. De gemeente benadrukt dat een hulpverleningstraject niet noodzakelijk eindigt na 18 maanden. Goede begeleiding en nazorg zijn een belangrijke randvoorwaarde om schulden kwijt te schelden. Begeleiding en nazorg moeten op maat aangeboden worden dus ‘zo kort als mogelijk en zo lang als nodig’.
Iedereen die een beetje heeft opgelet weet dat de aflosperiode van nieuwe schuldregelingen in de Minnelijke schuldregeling natuurlijke personen (Msnp) per 1 juli 2023 verkort wordt van 36 naar 18 maanden. SchuldHulpMaatje Den Haag is daar blij mee, omdat dit hulpvragers sneller perspectief biedt op een duurzame, schuldenvrije toekomst. Daarbij blijft passende begeleiding uiteraard belangrijk, maar komt er tegelijkertijd meer nadruk op goede nazorg. Dit is natuurlijk altijd maatwerk en gebaseerd op welke ondersteuning de hulpvrager nodig heeft, waarbij dat na de aflosperiode kan doorlopen wanneer dat nodig is. Het project ‘Nazorg’, dat begin dit jaar van start is gegaan, haakt hier mooi op in.
Uit de schulden geraken is niet gemakkelijk, maar uit de schulden blijven is misschien nog wel moeilijker. Na het afronden van een langdurig en vaak zwaar schuldhulpverleningstraject wil een hulpvrager niets liever dan een schuldenvrij leven en verdwijnt dan vaak uit beeld. Cijfers over terugval zijn er daarom maar beperkt, ook omdat mensen in principe niet kunnen terugkeren naar de kredietbank (hierop worden in Den Haag overigens wel regelmatig uitzonderingen gemaakt).
Duurzame schuldhulp
In 2015 is onderzoek gedaan onder 60 gemeenten naar de duurzaamheid van schuldhulptrajecten en hieruit blijkt dat vier jaar na het afronden van een schuldhulptraject 4 tot 7% opnieuw een betalingsachterstand heeft op nieuw afgesloten krediet. En 9 tot 16% heeft een betalingsachterstand bij een zorgverzekeraar.
Uit de WSNP-monitor blijkt ook dat 19% van de schuldenaren die in de periode van 2009-2013 een schone lei had in 2014 alweer opnieuw betalingsachterstanden hadden op rekeningen, een lopende lening, een hypotheek of de huur. Het probleem is vrijwel zeker omvangrijker, omdat een groot aantal mensen met voormalige schulden niet opnieuw in beeld komt. Panteia berekende in datzelfde jaar dat er in Nederland zo’n 1,2 miljoen personen in een schuldensituatie zaten, maar dat er minder dan 200.000 mensen in beeld waren bij de formele schuldhulpverlening.
Terugval voorkomen Aan de andere kant ziet een organisatie als de NVVK in toenemende mate dat ook schuldeisers eisen stellen aan duurzame schuldhulp én nazorg. Zij willen best een groot deel van de schuld kwijtschelden, maar willen niet elk jaar dezelfde hulpvragers terugzien met nieuwe achterstanden. Zij vragen dan ook van de schuldhulpverlening een inspanning om terugval te voorkomen.
Goede nazorg na schuldhulp Omdat we ook bij SchuldHulpMaatje Den Haag hulpvragers duurzaam uit de schulden proberen te helpen, willen we met dit project serieus werk gaan maken van goede nazorg. Zowel na afsluiting van onze eigen succesvol verlopen trajecten als in aansluiting op de Msnp. Het project moet de kaders scheppen voor die nazorg en zorgen voor een goed onderbouwde en gestructureerde invulling ervan, zodat maatjes door middel van maatwerk hun hulpvragers zodanig weerbaar kunnen maken dat zij hun financiële toekomst weer geheel of gedeeltelijk zelf kunnen vormgeven.
Nazorg in vier fases Een eerste gevolg van een beter uitgewerkte nazorg is dat onze gehele begeleiding vanaf volgend jaar waarschijnlijk uit 4 fasen zal komen te bestaan, nl.:
Intake
Stabilisering
Ontwikkeling
Nazorg
Zodoende willen we graag onderscheid maken tussen de fase waarin we vooral bezig zijn met brandjes blussen (stabilisering) en een fase waarin de hulpvrager nieuwe vaardigheden en gedrag kan aanleren (ontwikkeling). Fase 2, 3 en 4 hoeven niet per sé allemaal doorlopen te worden, dit is afhankelijk van de situatie van de hulpvrager. Bij sommigen zal de situatie al stabiel zijn, dus die kunnen na de intake meteen door naar de ontwikkelingsfase. Ook zal een deel van de hulpvragers misschien afhaken nadat hun situatie is gestabiliseerd en een ander deel zal weer geen behoefte hebben aan nazorg. Door deze fasen beter te markeren met een planmatige start en een belonende afronding kunnen we makkelijker successen zichtbaar maken en vieren.
Praatplaat leefgebieden Eén van de hulpmiddelen die we aan het ontwikkelen zijn om makkelijker doelen met hulpvragers te kunnen stellen is bijvoorbeeld de praatplaat ‘Leefgebieden’.
Aan het begin van de ontwikkelings- of nazorgfase kun je daarmee met je hulpvrager bespreken op welke financiële kwetsbaarheden jullie je aandacht willen richten om de kans op terugval in de toekomst te verkleinen. Zo hopen we maatjes en coördinatoren wat meer houvast te bieden in de begeleiding en hulpvragers een duurzamere financiële toekomst.
Als je hulpvragers die uit de Msnp komen zou willen begeleiden of als je vragen hebt over het project ‘Nazorg’, neem dan gerust contact op met Jasper van der Wulp (06-22057038, jaspervander.w@schuldhulpmaatjedenhaag.nl).
Hoe zit het ook alweer met de verkorting van de Wsnp en Msnp?
De verkorting is een gevolg van de aangenomen wijziging van de Faillissementswet. Door deze wijziging wordt de looptijd van een wettelijke schuldsaneringsregeling (Wsnp) ook verkort naar 18 maanden. Het minnelijk traject is het voorportaal van het wettelijke traject. Om die reden is het belangrijk dat de aflostermijnen van beide trajecten vergelijkbaar zijn. Op deze manier sluiten beide trajecten goed op elkaar aan.
De termijn van een schuldregeling in de Msnp is – in tegenstelling tot de Wsnp – geregeld in een onderlinge afspraak tussen schuldhulpverleners en schuldeisers. De verkorting van de aflostermijn van de Msnp heeft dan ook gevolgen voor de gemeentelijke uitvoeringspraktijk.
Over gevolgen voor lopende Msnp-regelingen is nog weinig bekend
We kunnen ons voorstellen dat er ook bij maatjes en hun hulpvragers vragen leven over wat de verkorting van de aflosperiode betekent voor lopende schuldregelingen in een Msnp. Op dit moment is dat helaas nog niet duidelijk. Komt er een overgangsregeling, zo ja, voor wie, dat is nog onderwerp van gesprek. We horen dat de Gemeente Den Haag nu nog volop bezig is om die uitvoeringspraktijk verder in te richten. Wij hopen je hierover na de zomer meer te kunnen vertellen.
SchuldHulpMaatje Den Haag nodigt experts uit om hun vakkennis te delen met de Haagse maatjes en te bloggen over actuele onderwerpen, inspirerende cases of tips. Deze keer is dat Ron Staallekker, sinds 2018 werkzaam bij het Straat Consulaat in Den Haag als projectleider Onafhankelijke Cliënt Ondersteuning.
Ping… ik pak mijn telefoon en lees de sms: “Yomicho Tokyo home”. Ik krijg niet dagelijks Japanse sms’jes. Maar ik weet van wie deze komt….
Bij mijn bezoek aan de nachtopvang word ik aangesproken door de medewerker van het Leger des Heils. Er is een bezoeker binnen die zich de afgelopen weken regelmatig meldt, maar waarvan niemand weet wat er aan de hand is. Communiceren is nagenoeg onmogelijk. Meneer spreekt geen Nederlands of Engels. Hij heeft een Aziatisch uiterlijk en spreekt in een vreemde taal. Hij doet verder ook geen poging om in gesprek te gaan. Men vraagt mij of ik misschien kan proberen om contact te maken….
Wat doet het Straat Consulaat?
Net zoals bij SchuldHulpMaatje werken wij met vrijwilligers om onze bezoekers met vragen op een fijne manier te adviseren en/of verder door te verwijzen. De vrijwilligers waarmee wij werken zijn bij voorkeur ervaringsdeskundig op het gebied van dakloosheid en/of verslaving.
Wij hebben gemerkt dat juist deze ervaringsdeskundigheid voor onze bezoekers enorm drempelverlagend werkt. Men vindt het over het algemeen fijn om te spreken met iemand die uit ervaring weet waar het over gaat. Wij zijn in onze rol GEEN hulpverlener. We kunnen de mensen niet helpen aan een slaapplaats of werken aan de oplossing van hun problemen.
Wij adviseren en verwijzen de mensen door naar bijvoorbeeld het daklozenloket en gaan ter ondersteuning mee met de bezoeker als deze naar bijvoorbeeld de gemeente moet om hulp te vragen. Deze ondersteuning betekent niet dat wij namens de bezoeker het woord gaan voeren. Dit doet de bezoeker zelf. Hierdoor groeit zijn/haar zelfvertrouwen en komt de bezoeker weer in zijn/haar kracht te staan.
….Ik nodig de Japanse man uit in mijn spreekkamer. Met handen en voeten en het maken van tekeningetjes kom ik er uiteindelijk achter dat we hier te maken hebben met een meneer uit Japan. Hij is door de vreemdelingenpolitie naar de nachtopvang gebracht. Wat hij in Nederland doet wordt later duidelijk. Zonder al te veel in details te treden komt het erop neer dat meneer als toerist naar Nederland is gekomen. Na een lange reis is hij in het Vondelpark in Amsterdam in slaap gevallen en vervolgens beroofd. Zijn rugzak waarin ook zijn geld en zijn papieren zaten was weg. Zijn mobiele telefoon, alles gestolen.
Omdat hij geen idee had wat te doen, is hij uiteindelijk in Den Haag beland, omdat hij naar de Japanse ambassade moest om hulp te vragen. Hij wilde heel graag terug naar Japan. De ambassade weigerde hem te helpen. Waarom is nooit duidelijk geworden maar daar stond hij. Uiteindelijk is hij bij de vreemdelingenpolitie terecht gekomen die ook niet wisten wat met hem te doen en hem naar de nachtopvang brachten….
Bezoeker – of cliëntondersteuning
Cliëntondersteuning is gratis, onafhankelijk en beschikbaar voor iedereen in Den Haag die vragen heeft over zorg, welzijn, wonen, dagbesteding en financiën. Bij cliëntondersteuning staat het belang van de cliënt (of bij Straat Consulaat: bezoeker) centraal. Dit is geregeld in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Het Straat Consulaat biedt deze ondersteuning aan haar achterban.
We zijn met deze man aan de slag gegaan. Gezorgd voor leefgeld en een warme jas. Hij liep rond in een t-shirt terwijl het al best koud was. Gebeld met de ambassade die aangaf dat hij maar contact moest opnemen met zijn familie in Japan………
Uiteindelijk een afspraak gemaakt met het IOM (international organisation for Migration) om een ticket naar Japan aan te vragen. Het IOM gaf aan dat Japan een rijk land is en ze zelf voor hun onderdanen moeten zorgen…… Het IOM heeft vervolgens gebeld met de ambassade en geëist dat ze deze man helpen. Gevolg was een afspraak met de consul. Samen met hem achter op de scooter naar de ambassade. Daar volgde een telefoongesprek met zijn broer die vervolgens geld gestuurd heeft voor zijn terugreis.
Op een zondagmorgen met een politiebusje naar Schiphol waar we hem overgedragen hebben aan de Marechaussee die hem vervolgens begeleid hebben naar de gate voor zijn vlucht naar huis. Een dag later kreeg ik een sms met de tekst Yomicho Tokyo home……hij was weer thuis…..
De bovenstaande praktijkcase laat goed zien wat een cliëntondersteuner bij het Straat Consulaat in Den Haag doet. We geven informatie en advies en helpen om vragen helder te krijgen. Samen zoeken we naar oplossingen. Ook ondersteunen we bij het overleg met zorgaanbieders of bijvoorbeeld bij het aanvragen van WMO-zorg bij de gemeente.
P/a Straat Consulaat Torenstraat 35A 2513 BN Den Haag
De gemeentelijke dienst Belastingzaken wil steeds duidelijker zijn sociale gezicht laten zien aan Hagenaars die moeite hebben met het betalen van hun aanslagen. “Met iedereen die contact opneemt gaan we op zoek naar een oplossing, zegt manager Invordering van de dienst Lucien Rugebregt over de kern van het sociale incassobeleid van zijn afdeling. Toch blijkt de drempel om bij betalingsproblemen contact op te nemen met de gemeente vaak te hoog. Vandaar dat Belastingzaken uitdrukkelijk openstaat voor samenwerking met laagdrempeliger organisaties als SchuldHulpMaatje.
Hij stelt daarom het directe toegangsnummer van zijn afdeling open voor maatjes op zoek naar een oplossing voor de betalingsproblemen van hun hulpvragers. Via 070-3533820 kunnen zij rechtstreeks “zakendoen” met de medewerkers van Belastingzaken.
Belastingsoorten
De dienst incasseert als belangrijkste belastingen de onroerendezaakbelasting, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing. In alle stadia van het incassotraject worden belastingplichtigen opgeroepen vooral contact op te nemen met de gemeente als ze moeite hebben met de betaling van de aanslag.
Rugebregt: “Er gaan hier zo’n 800.000 aanslagen de deur uit per jaar en zo’n 150.000 aanmaningen bij overschrijding van de eerste betaaltermijn. Het is dus ondoenlijk om ons te verdiepen in alle gevallen van betalingsachterstand, maar iedereen die contact met ons opneemt gaan we helpen. We kunnen bezien of men in aanmerking komt voor kwijtschelding. Is dat het geval dan kunnen we ook hulp bieden bij de aanvraag. We kunnen betalingsregelingen treffen of automatische incasso in termijnen. Soms is de situatie zodanig dat aanslagen als oninbaar moeten worden geboekt. En we hebben korte lijnen naar de gemeentelijke schuldhulpverlening en naar de Gemeentelijke Kredietbank die schulden kan overnemen op basis van een haalbare aflossingsregeling met de schuldenaar.”
Contact aangemoedigd
Al in het aanslagbiljet en de bijbehorende toelichting staat de uitnodiging om contact op te nemen als de betaling op problemen stuit. Rugebregt: “Maar veel mensen hebben moeite met lappen tekst, dus is er ook een QR-code die verwijst naar een interactieve video, met antwoorden op vele belastingvragen en een directe ingang voor het treffen van een betalingsregeling of het aanvragen van kwijtschelding.”
Ook de verdere correspondentie bij het verstrijken van betaaltermijnen gaat vergezeld van uitnodigingen om vooral contact op te nemen om over oplossingen te praten. “Met elk contact doen we wat. Tot in het laatste stadium, als onze deurwaarders op de stoep staan, wordt er op alle manieren hulp aangeboden.
Onze eigen deurwaarders hebben ook de omslag gemaakt van harde incasso naar het helpen vinden van oplossingen voor mensen die echt niet kunnen betalen. Wij komen als weinigen bij mensen achter de voordeur en we treffen daar ook vaak andere problemen aan dan financiële. Ook daarvoor proberen we oplossingen aan te reiken door de mensen in contact te brengen met afdelingen en instanties die de passende ondersteuning kunnen bieden.”
Soms streng, soms oplossingsgericht
Naast de drie belangrijkste gemeentelijke belastingen is Belastingzaken ook incasseerder van alle andere gemeentelijke heffingen, zoals boetes en parkeerbelasting. Van deze heffingen is geen kwijtschelding mogelijk. Rugebregt: “En daar zijn we ook veel strenger mee, want dat zijn sancties voor fout gedrag, dat ook te vermijden is. Streng zijn we ook voor mensen die wel kunnen betalen, maar dat niet doen. En zorgzaam voor mensen die dat niet kunnen.”
SchuldHulpMaatje Den Haag nodigt experts uit om hun vakkennis te delen met de Haagse maatjes en te bloggen over actuele onderwerpen, inspirerende cases of tips. Deze keer zijn dat Arvind Matain en Lise Rietveld, van de Helpdesk Geldzaken. Zij geven antwoorden en tips op vragen van maatjes.
Gemeente Den Haag, dienst SZW, heeft verschillende diensten vanuit financiële hulpverlening. Zoals Sociaal Raadslieden, Financieel Trainers, Klantbegeleiders en de Helpdesk Geldzaken. Nu weten de meeste maatjes wel dat de Helpdesk Geldzaken bestaat. Maar voor welke vragen kan je daar dan terecht en hoe werkt dat met het maken van een afspraak?
Graag stellen wij ons eerst aan jullie voor: wij zijn Arvind Matain en Lise Rietveld. Arvind is Consulent Geldzaken en Lise is Accountmanager Financiële Hulpverlening. Dit klinkt misschien nog wat abstract, dus nemen wij jullie graag mee in het verhaal van meneer A. om een beeld te geven over wat de consulent van Helpdesk Geldzaken voor inwoners van Den Haag met financiële hulpvragen kan betekenen.
Lise Rietveld en Arvind Matain van Helpdesk Geldzaken
Via www.helpdeskgeldzaken.nl heeft meneer A. zich aangemeld voor hulp bij zijn schulden. Wij hebben hem teruggebeld voor het maken van een afspraak bij hem om de hoek, in dit geval op het gemeentekantoor Fruitweg. Meneer is een alleenstaande man van 40 jaar en hij werkte als bezorger. Helaas liep zijn contract af en had hij geen inkomen meer om zijn vaste lasten te betalen. Hierdoor zijn er achterstanden ontstaan in de huur en energie.
Budgetscan
We zijn gestart met het maken van een budgetscan. Op dit moment leefde hij van een nabetaling van zijn werkgever. Hier kon hij van leven, maar er was niet voldoende voor de vaste lasten. Daar hij geen inkomen had, was het aanvragen van een uitkering de eerste stap. Hij had de eerste 3 maanden recht op een WW en daarna een uitkering van de gemeente. Ook hebben wij samen de huurtoeslag, zorgtoeslag en energietoeslag aangevraagd.
Inkomen & betaalregelingen Nu er inkomen was, konden we aan de slag met de achterstand van de huur en energie. Hij had 2 maanden aan betaalachterstand. Samen hebben we met de verhuurder een betalingsregeling getroffen. Voor de jaarnota hebben wij in eerste instantie een regeling getroffen en later is die volledig afbetaald met de energietoeslag.
Uitgavenpatroon bekijken Tijdens de gesprekken over zijn budget hebben we naar zijn uitgavenpatroon gekeken. Hieruit bleek dat hij vaak buiten de deur at en daardoor niet kon sparen voor het opknappen van zijn huis. In een gesprek kwam naar voren dat er veel ontbrak in en aan de woning en hij daarom thuis geen eten kon bereiden. Hij heeft mij toen uitgenodigd om op huisbezoek te komen.
Huisbezoek
Op huisbezoek werd duidelijk dat meneer inderdaad een woning had waar veel ontbrak: fornuis, wasmachine, koelkast, eettafel, eetkamerstoelen, bank, keukengerei, magnetron, lampen en nog een aantal andere noodzakelijke dingen. Daarom hebben wij een aanvraag gedaan bij Sociale Fondsen Den Haag. Hij mocht toen bij kringloopwinkel RataPlan zijn huisraad uitzoeken. Hiermee heeft hij zijn woning kunnen inrichten. Er liep een aanvraag bijzondere bijstand voor verf en vloerbedekking. Deze aanvraag was uiteindelijk niet meer nodig, omdat hij dit kon betalen met het restant van zijn energietoeslag.
Regie in eigen hand
Al met al hebben we deze meneer met meer zaken kunnen helpen dan enkel zijn betalingsachterstanden. In totaal heb ik hem 5 keer live gesproken en hadden wij tussendoor telefonisch contact. Hij weet de weg naar de Helpdesk Gelzaken goed te vinden en wij hebben in het kader van nazorg elkaar nog telefonisch gesproken. Het is mooi om te zien dat hij de regie terugkreeg over zijn leven. Inmiddels heeft hij werk gevonden, heeft hij geen financiële zorgen meer en kan hij op zijn eigen bank ploffen na een dag werken.
De Helpdesk Geldzaken is er voor inwoners van Den Haag met financiële vragen. Denk hierbij aan vragen over inkomsten, uitgaven, hulp bij het aanvragen van voorzieningen of hulp bij betalingsachterstanden. Hierbij kijkt de consulent breed naar de situatie van de klant en helpen wij waar mogelijk of verwijzen door. De Helpdesk Geldzaken is op 36 locaties aanwezig in de stad. Zo is er altijd een punt dichtbij. Aanmelden kan via 070-3536188, via helpdeskgeldzake@denhaag.nl of via de website www.helpdeskgeldzaken.nl.
Als accountmanager is Lise aanspreekpunt voor de partners in de stad, zoals SchuldHulpMaatjes. Heb je vragen of tips op grond van de samenwerking, dan horen wij dit graag. Je kan een berichtsturen naar liserietveld@denhaag.nl. Op naar een mooie samenwerking!
Onze nieuwsbrief komt zeven keer per jaar uit. De nieuwsbrief is in de eerste plaats gemaakt voor onze vrijwilligers, maar we delen onze artikelen graag met iedereen die geïnteresseerd is.
